January 29

«Узбекистан и Азербайджан: диалог культур»: в Баку стартовали Дни науки и культуры Узбекистана

«Узбекистан и Азербайджан: диалог культур»: в Баку стартовали Дни науки и культуры Узбекистана

В Азербайджане стартовали Дни науки и культуры Узбекистана. Торжественные культурные мероприятия открылись уникальной выставкой в Институте рукописей Азербайджана имени М. Физули, посвященной рукописям, имеющим отношение к Узбекистану, а также круглым столом «Узбекистан и Азербайджан: диалог культур».

Говоря о выставке, важно отметить, что впервые институт представил абсолютные шедевры своей коллекции. В экспозицию вошли «Канон врачебной науки» Ибн Сины, переписанный в 1258 году и включенный в список рукописного наследия ЮНЕСКО, диван «Гараиб ус-сигар», изданный при жизни Алишера Навои с его автографом, копия «Бабур-наме» XVII века и десятки других редких рукописей.

С презентацией новой книги-альбома «Культурное наследие Узбекистана в собраниях Азербайджана» выступили руководители Национального музея истории Азербайджана Академик Наиля Велинханлы, Национального музея искусств Азербайджана и Национального музея ковра доктор Ширин Меликова, Института рукописей Азербайджана имени М.Физули академик Теймур Керимли и многие другие. Всего было заслушано более 20 докладов. В мероприятии приняли участие 4 академика наук, более 20 докторов наук из Азербайджана и Узбекистана.

На мероприятии состоялась церемония передачи 50 томов иллюстрированных книг-альбомов «Культурное наследие Узбекистана в собраниях мира» в Музеи истории и искусств Азербайджана, Музей ковра и в Институт рукописей Азербайджана.

Сертификаты на получение книг-альбомов вручил Академик, первый заместитель спикера Законодательной палаты Олий Мажлиса Республики Узбекистан, Председатель редакционного совета проекта Акмаль Саидов. Он рассказал о роли проекта «Культурное наследие Узбекистана в собраниях мира» в углублении дружественных связей между двумя странами и вручил сертификаты от имени Всемирного общества азербайджанским ученым и исследователям, которые работают в этом направлении.

Круглый стол оказался богат на научные открытия и новые проекты: так, Институт рукописей Азербайджана выразил готовность оказать содействие WOSCU в переводе рукописи выдающегося персидского астронома Ас-Суфи, факсимиле которой было издано Всемирным обществом в 2023 году.

«Узбекистан и Азербайджан – страны, очень близкие друг другу по языку, традициям и обычаям. Сегодня, благодаря просветительским инициативам глав двух государств Шавката Мирзиёева и Ильхама Алиева, возможности научного сотрудничества углубляются, и у двух стран появляются все новые и новые совместные проекты. В иллюстрированную книгу-альбом, которую мы сегодня презентуем вместе с нашими азербайджанскими коллегами и членами Всемирного общества, вошли редкие нумизматические коллекции, подарки эмира Бухарского – футляр для Корана из позолоченного серебра, а также сервиз из серебра с позолотой, покрытый эмалью, украшенный чернью и гравировкой, уникальный фотопортрет Эмира бухарского Саид Мир Абдул Ахад хана, потрясающие сюзане XIX века и другие артефакты – сокровища узбекской культуры и искусства, включая рукописное наследие – манускрипты ученых, поэтов, деятелей культуры на арабском, персидском и узбекском языках», - рассказал Председатель Всемирного общества по изучению, сохранению и популяризации культурного наследия Узбекистана (WOSCU) Фирдавс Абдухаликов.

Генеральный директор Института рукописей им. М. Физули, академик Теймур Керимли рассказал об уникальном рукописном наследии узбекской земли, которое хранится в Институте: «В нашем институте хранятся уникальные рукописи великого ученого Абу Али ибн Сина. Порядка 200 этих рукописей были направлены Всемирному обществу, и многие из них включены в новый том об узбекском наследии в собраниях Азербайджана». Он добавил, что чрезвычайно рад плодотворному сотрудничеству проекта «Культурное наследие Узбекистана в собраниях мира» с музеями Азербайджана.

«Такие тесные научные, культурные, дружеские связи помогают реализовать большую миссию – познакомить с богатейшим культурным наследием Узбекистана весь мир. И это очень важно и ценно», - сказал академик Теймур Керимли.

Генеральный директор музея истории Азербайджана, академик Наиля Велинханлы также выразила признательность Всемирному обществу за реализацию столь масштабного проекта.

«Я благодарна Всемирному обществу по изучению, сохранению и популяризации культурного наследия Узбекистана за то, что они подняли огромный пласт ранее глубоко не исследованного материала, имеющего отношение к узбекскому культурному наследию. Коллектив нашего музея с глубоким удовлетворением принял участие в проекте по созданию книги-альбома и я верю, что это только начало наших исследовательских и научных связей», - прокомментировала академик  Наиля Велинханлы.

В мероприятии принял участие Чрезвычайный и Полномочный Посол Республики Узбекистан в Азербайджане Бахром Ашрафханов.

Спонсором проекта «Культурное наследие Узбекистана в собраниях мира» является нефтесервисная компания ERIELL Group во главе с ее руководителем Бахтиером Фазыловым.

Для справки: В ходе работы над книгой-альбомом специалисты WOSCU совершили ряд творческих командировок в Азербайджан. Они приняли участие в международной конференции, посвященной 800-летию Низами Гянджеви, а также на международной конференции в Баку на тему национального музыкального искусства тюркских народов в 2023 году. В декабре 2022 года делегация WOSCU организовала исследовательский визит и встречи с руководством Института рукописей, Национального художественного музея Азербайджана, Национального исторического музея Азербайджана и Музея ковра.

“O’zbekiston va Ozarbayjon: madaniyatlar muloqoti”

Bokuda O’zbekiston fan va madaniyati kunlari boshlandi. Tanatanali madaniy tadbirlar Ozarbayjon Milliy Fanlar akademiyasi M.Fuzuliy nomidagi Qo’lyozmalar institutida O’zbekistonga oid qo’yozmalarga bag’ishlangan noyob ko’rgazma hamda “O’zbekiston va Ozarbayjon: madaniyatlar muloqoti” mavzusidagi davra suhbati bilan ochildi.

Ko’rgazma haqida gapirganda, institute ilk bor o’z kolleksiyasining mutloq durdonalarini taqdim etganini alohida ta’kidlash lozim. Ko’rgazmadan Ibn Sinoning 1258 yilda nusxa ko’chirilgan va YUNESKO qo’lyozma merosi ro’yxatiga kiritilgan “Tib qonunlari’ asari, Alisher Navoiyning hayotligida uning dastxati bilan chop etilgan “G’aroyib us-sig’ar” devoni, XVII asrga oid “Boburnoma” va boshqa o’nlab nodir qo’lyozmalar joy oldi.

“O’zbekiston madaniy merosi Ozarbayjon to’plamlarida” yangi kitob-albomi taqdimotida Ozarbayjon tarixi milliy muzeyi rahbari akademik Noila Velixonli, Ozarbayjon Milliy san’at muzeyi va Milliy gilam muzeyi rahbari, doctor Shirin Melikova, Ozarbayjon Milliy fanlar akademiyasi M. Fuzuliy nomidagi Qo’lyozmalar instituti rahbari akademik Teymur Karimli va boshqalar so’zga chiqdi. Jami 20 dan ortiq ma’ruzalar tinglandi. Tadbirda Ozarbayjon va O’zbekistondan 4 nafar fan akademigi, 20 nafardan ortiq fan doktorlari ishtirok etdi.

Tadbir doirasida Ozarbayjon tarix va san’at muzeylari, Gilam muzeyi va Ozarbayjon qo’lyozmalar institutiga “O’zbekiston madaniy merosi” turkumidagi 50 jildli suratlarga boy kitob-albomlarni topshirish marosimi bo’lib o’tdi. Kitob-albomlarni olish uchun sertifikatlarni O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Spikerining birinchi o’rinbosari, loyiha tahrir hay’ati raisi, akademik Akmal Saidov topshirdi. U “O’zbekiston madaniy merosi jahon to’plamlarida” loyihasining ikki davlat o’rtasidagi do’stlik aloqalarini yanada mustahkamlashdagi o’rni haqida gapirib, bu yo’nalishda faoliyat olib borayotgan ozarbayjonlik olim va tadqiqotchilarga O’zbekiston madaniy merosini o’rganish, saqlash va ommalashtirish bo’yicha Butunjahon jamiyati (WOSCU) nomidan sertifikatlar topshirdi.

Davra suhbati ilmiy kashfiyotlar va yangi loyihalar haqidagi fikr-almashuvlarga boy bo’ldi: masalan, Ozarbayjon Qo’lyozmalar institute Butunjahon jamiyati (WOSCU)ga atoqli fors astronomi Al-So’fiy qo’yozmasini tarjima qilishda yordam berishga tayyorligini bildirdi. Uning faksimilesi nashr etilgan (Butunjahon jamiyati, 2023 yil).

-O’zbekiston va Ozarbayjon-tili, an’ana va urf-odatlari jihatidan bir-biriga juda yaqin davlatlar. Bugun ikki davlat rahbarlari Shavkat Mirziyoyev va Ilhom Aliyevning ta’lim sohasidagi tashabbuslari tufayli ilmiy hamkorlik imkoniyatlari chuqurlashib bormoqda, ikki davlat o’rtasida tobora ko’proq qo’shma loyihalar ishlab-chiqilmoqda. Bugun biz ozarbayjonlik hamkasblarimiz va Butunjahon jamiyati a’zolari bilan birgalikda taqdim etayotgan suratlarga boy kitob-albomda nodir numizmatik kolleksiyalar tarkibida Buxoro amirining sovg’alari-zarhal kumushdan yasalgan Quron g’ilofi, shuningdek, zarhal va sir bilan qoplangan, nafis bezatilgan va o’yib ishlangan idishlar to’plami, Buxoro amiri Said Mir Abdulahadxonning noyob fotosurati, XIX asrning ajoyib so’zanalari va boshqa osori atiqalar-o’zbek madaniyati va san’ati xazinalari, jumladan, qo’lyozma merosi, olimlar, shoirlar, madaniyat arboblarining arab, fors va o’zbek tillaridagi qo’lyozma nusxalari ham bor,-deydi O’zbekiston madaniy merosini o’rganish, saqlash va ommalashtirish bo’yicha Butunjahon jamiyati (WOSCU) raisi Firdavs Abduxoliqov.

“O’zbekiston madaniy merosi jahon to’plamlarida” loyihasi homiysi Baxtiyor Fozilov boshchiligidagi Eriell Group neft-servis kompaniyasidir.

M.Fuzuliy nomidagi Qo’yozmalar institute bosh direktori, akademik Teymur Karimli o’zbek zaminining institutda saqlanayotgan noyob qo’lyozma merosi haqida so’z yuritdi: “Institutimizda buyuk olim Abu Ali ibn Sinoning noyob qo’lyozmalari saqlanadi. Bu qo’lyozmalarning 200 ga yaqini haqidagi ma’lumotlar Butunjahon jamiyatiga yuborilgan va ularning ko’pchiligi Ozarbayjon to’plamlaridagi o’zbek merosiga oid yangi jildga kiritilgan”.

U “O’zbekiston madaniy merosi jahon to’plamlarida” loyihasining Ozarbayjon muzeylari bilan samarali hamkorligidan g’oyat mamnun ekanini bildirdi.

-Bunday yaqin ilmiy, madaniy va do’stona aloqalar O’zbekistonning boy madaniy merosini butun dunyoga tanitish kabi buyuk missiyani amalga oshirishga xizmat qilmoqda. Bu esa juda muhim va qadrli,-deydi akademik Teymur Karimli.

Ozarbayjon tarixi muzeyi bosh direktori, akademik Noila Velixonli ham shunday keng ko’lamli loyiha amalga oshirilayotgani uchun Butunjahon jamiyatiga minnatdorlik bildirdi. –O’zbekiston madaniy merosini o’rganish, saqlash va ommalashtirish bo’yicha Butunjahon jamiyatidan o’zbek madaniy merosiga oid ilgari chuqur o’rganilmagan materiallarning ulkan qatlamini to’plagani uchun minnatdorman. Muzeyimiz xodimlari kitob-albom yaratish loyihasida chuqur mamnuniyat bilan ishtiroketdilar va bu bizning izlanishlarimiz va ilmiy aloqalarimizning boshlanishi, deb o’ylayman,-dedi akademik Noila Velixonli.

Tadbirda O’zbekiston Respublikasining Ozarbayjondagi Favqulodda va muxtor elchisi Bahrom Ashrafxonov ishtirok etdi. “O’zbekiston madaniy merosi jahon to’plamlarida” loyihasi homiysi Baxtiyor Fozilov boshchiligidagi Eriell Group neft-servis kompaniyasidir.

Ma’lumot uchun: WOSCU mutaxassislari kitob-albom ustida ishlash jarayonida Ozarbayjonda bir qator ijodiy safarlarda bo’ldi. Ular Nizomiy Ganjaviy tavalludining 800 yilligiga bag’ishlangan xalqaro konferensiyada, shuningdek, Boku shahrida 2023 yilda turkey xalqlarning milliy musiqa san’ati mavzusida o’tkazilgan xalqaro anjumanda ishtirok etdi. 2022 yil dekabr oyida WOSCU delegatsiyasi Ozarbayjon Milliy fanlar akademiyasi M.Fuzuliy nomidagi Qo’lyozmalar instititu, Ozarbayjon Milliy san’at muzeyi, Ozarbayjon tarixi milliy muzeyi va Gilam muzeyi rahbariyati bilan ilmiy tashrif va uchrashuvlar tashkil qilindi.