April 7, 2023

Углеводороды в нашей жизни: парафин

Углеводороды в нашей жизни: парафин

Мы часто даже не задумываемся, сколько предметов и вещей ежедневного пользования состоят из углеводородов и их производных. Одним из таких нефтепродуктов является парафин.

Само слово «парафин» происходит от латинского parum («едва», «мало») + affinis («родственный»). Это означает «отсутствие сродства» или «отсутствие реактивности».

Парафин состоит из смеси нескольких предельных углеводородов метанового ряда. Углеводороды, относящиеся к парафинам, могут сильно отличаться своими химическими и физическими свойствами, а весь класс соединений принято делить на парафины и церезины (изопарафины).

Парафины бывают твердые и жидкие, химически инертны. Температура плавления составляет до +27 градусов С (жидкие) и +50-70 градусов С (твердые).
Высокоочищенный, медицинский парафин — это белая твердая масса без запаха, жирная на ощупь. Плохо очищенный парафин может быть желтоватым и даже бурым, на свету он темнеет.

При реакции окисления кислородом из очищенного парафина получаются синтетические высшие жирные кислоты и спирты, которые в косметологии часто используются вместо натуральных продуктов, получаемых из жиров и масел растительного и животного происхождения.

Область применения парафинов очень разнообразна. Твердый высокоочищенный пищевой парафин используется для пропитки и покрытия упаковки пищевых продуктов, а также как покрытие для сыров, фруктов и овощей. Это позволяет надолго сохранить свежесть продуктов.

Также парафин применяется в качестве компонентов сплавов для покрытия деревянных, бетонных, металлических емкостей, предназначенных для хранения пищевых продуктов.

В косметической промышленности парафин используется для создания масел и кремов, которые обладают увлажняющими свойствами. В фармацевтической промышленности парафин используется в качестве базового ингредиента для создания мазей и кремов. Также используется в ветеринарии и других областях.

Парафин нефтяной твердый очищенный Т-1 (технический) применяется:

• для аппретирования тканей;
• в ядерной физике;
• в спичечном производстве;
• в качестве покрытия против коррозии;
• как добавка в смазочные масла;
• для бытовых свечей;
• в радиоэлектронике и электротехнике в качестве изолирующего материала;
• в составе смазок для лыж и сноубордов.

Uglevodorodlarning hayotimizdagi ahamiyati: parafin

Biz kundalik foydalanadigan qancha buyum va ashyolarimiz uglevodorod va hosilalardan iborat bo‘lishini ko‘pincha o‘ylab ko‘rmaymiz. Ana shunday neft mahsulotlaridan biri parafin hisoblanadi.

«Parafin» so‘zining o‘zi lotincha parum («arang», «oz») + affinis («o‘xshash») so‘zidan olingan. Bu “yaqinlikning yo‘qligi” yoki “reaktivlik yo‘qligi” ni bildiradi.

Parafin metan qatorining to‘yingan bir nechta uglevodorodlari aralashmasidan iborat bo‘ladi. Parafinga tegishli uglevodorodlar o‘zining kimyoviy va fizik xossalari jihatidan qattiq farqlanishi mumkin, birikmalarning butun sinfini esa parafinlar va serezinlar (izoparafinlar) ga bo‘lish qabul qilingan.

Parafin qattiq va suyuq bo‘lgan kimyoviy inert moddadir. Erish temperaturasi +27 darajagacha S (suyuq) va +50-70 daraja S (qattiq)ni tashkil etadi.

Yuqori darajada tozalangan tibbiyot parafini — bu oq, hidsiz qattiq massa bo‘lib, ushlab ko‘rilganda suyuqdir. Yomon darajada tozalangan parafin sarg‘ish va hatto qoramtir bo‘lishi mumkin, yorug‘likda u qorayadi.

Kislorod bilan oksidlanish reaksiyasida tozalangan parafindan sintetik yuqori yog‘ kislotalari va spirtlar olinadi, ular ko‘pincha kosmetologiyada kelib chiqishi hayvon va o‘simlik yog‘lari va moylaridan olinadigan tabiiy mahsulotlar o‘rnida foydalaniladi.

Parafinlarning qo‘llanilish sohasi juda xilma-xildir. Oziq-ovqatda qattiq yuqori darajada tozalangan parafin oziq-ovqat mahsulotlarini singdirish va qadog‘ini qoplash uchun, shuningdek, pishloqlar, mevalar va sabzavotlar uchun qoplama sifatida foydalaniladi.

Shuningdek parafin oziq-ovqat mahsulotlarini saqlash uchun mo‘ljallangan yog‘och, beton, metall idishlarni qoplash uchun qotishmalarning tarkibiy qismi sifatida ham ishlatiladi.

Kosmetika sanoatida parafin namlantiruvchi xususiyatlarga ega bo‘lgan yog‘ va kremlarni yaratish uchun ishlatiladi.

Farmasevtika sanoatida parafin malham va kremlarni yaratishda asos ingredient sifatida foydalaniladi. Shuningdek veterinariya va boshqa sohalarda ham qo‘llaniladi.

T-1 (texnik) tozalangan qattiq neft parafini quyidagi sohalarda qo‘llaniladi:
• matolarni appretlash uchun;
• Yadro fizikasida;
• gugurt ishlab chiqarish;
• korroziyaga qarshi qoplama sifatida;
• Yog‘lash moylariga qo‘shimcha sifatida;
• maishiy shamlar uchun ;
• radio eletronika va elektrotexnika sohasida izolyasiyalovchi material sifatida;
• chang‘i va snoubordlar uchun smazka tarkibida.