July 13, 2022

ERIELL: Книга о венгерском востоковеде и его сподвижнике из Хивы

ERIELL: Книга о венгерском востоковеде и его сподвижнике из Хивы

ERIELL Group продолжает поддерживать деятельность Всемирного общества по изучению, сохранению и популяризации культурного наследия Узбекистана. На VI Конгрессе Общества будет презентована новая книга «Культурное наследие Узбекистана в собрании Венгерской Академии наук».

В книге-альбоме впервые будут представлены многие яркие события истории, связывавшие территории Узбекистана и Венгрии, судьбы людей, сыгравших в этом особую роль. В их числе - венгерский востоковед Арминии Вамбери и его сподвижник и исследователь - хивинец Мулла Исхак.

Мулла Исхак прибыл в Венгрию в компании Арминия Вамбери, который посвятил целую главу описанию их дружбы в своих «Очерках о Средней Азии». Их встреча произошла в Хиве, где молодой узбек из Кунграда искал попутчиков в священный город Мекку. В 1865 году Мулла Исхак начал работать в библиотеке Академии наук Венгрии, а в январе 1866 он получил там постоянную должность.

«Для своих венгерских коллег и друзей Мулла Исхак был бесценным и надежным источником знаний о многих аспектах жизни, а также языке и культуре Центральной Азии», - комментирует автор и руководитель проекта, Председатель правления Всемирного общества Фирдавс Абдухаликов.

По его словам, во многом благодаря Мулле Исхаку в Венгрии началось изучение произведений великого Алишера Навои.

Особое внимание в книге-альбоме уделено хранящимся в библиотеке Венгерской Академии наук староузбекским и персидским рукописям, отражающим культурное наследие Узбекистана.

Автором альбома стал Бенедек Пери, директор Института Востоковедения (Венгрия).

ERIELL: Vengriyalik sharqshunos va uning xivalik hamkori haqida kitob

ERIELL Group O‘zbekiston madaniy merosini o‘rganish, saqlash va ommalashtirish bo‘yicha Butunjahon jamiyati faoliyatini qo‘llab-quvvatlashda davom etmoqda. Jamiyatning VI Kongressida “O‘zbekiston madaniy merosi Vengriya Fanlar akademiyasi to'plamida” nomli yangi kitob taqdimoti bo‘lib o‘tadi.

Kitob-albomda ilk bor O‘zbekiston va Vengriya hududlarini bog‘lagan tarixning ko‘plab yorqin voqealari, bunda alohida rol o‘ynagan insonlar taqdiri aks ettiriladi. Ular orasida venger sharqshunosi Arminiy Vamberi va uning hamkori, tadqiqotchi xivalik Mulla Is'hoq alohida e'tiborga loyiq.

Mulla Is'hoq Vengriyaga Arminiy Vamberi hamrohligida tashrif buyurgan va u oʻzining “Oʻrta Osiyo haqidagi bitiklar” nomli asaridagi butun bir bobni ikkisining o'zaro doʻstligini tasvirlashga bagʻishlagan. Ularning uchrashuvi Xivada bo‘lib o‘tgan, u yerda qo‘ng‘irotlik o‘zbek yigit muqaddas Makka shahriga borish uchun hamroh izlayotgan edi. 1865-yilda Mulla Is'hoq Vengriya Fanlar Akademiyasi kutubxonasida ishlay boshlaydi va 1866-yil yanvar oyida u yerda doimiy lavozimga ega bo‘ladi.

“Mulla Is'hoq vengriyalik hamkasblari va doʻstlari uchun hayotning koʻp jabhalari, shuningdek, Markaziy Osiyo tili va madaniyati haqida bebaho va ishonchli bilim manbai boʻlgan”, – deydi muallif va loyiha rahbari, Butunjahon jamiyati boshqaruvi raisi Firdavs Abduxoliqov.

Uning so‘zlariga ko‘ra, ko‘p jihatdan Mulla Is'hoq sharofati bilan Vengriyada buyuk Alisher Navoiy ijodini o‘rganish boshlangan.

Kitob-albomda Vengriya Fanlar akademiyasi kutubxonasida saqlanayotgan O‘zbekiston madaniy merosini aks ettiruvchi eski o‘zbek va fors qo‘lyozmalariga alohida e’tibor qaratilgan.

Albomga Sharqshunoslik instituti direktori (Vengriya) Benedek Peri mualliflik qilgan.